Trước thời điểm 01/4 cận kề, 7 hiệp hội doanh nghiệp (Thực phẩm Minh bạch; Dệt may; Da giày - Túi xách; Sữa; Nhựa; Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản (VASEP) và Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ) vừa đồng thời ký tên vào văn bản gửi Văn phòng Chính phủ, Hội đồng Tư vấn cải cách thủ tục hành chính, HĐND và UBND TP.HCM kiến nghị chưa thu phí sử dụng công trình, kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển trên địa bàn TP.HCM trong năm 2022.
Theo các hiệp hội trên, trong nửa năm 2021, nhiều doanh nghiệp đã phải ngưng hoạt động vì dịch bệnh. Trong khi đó, vẫn phải chi trả nhiều khoản chi như lương cho công nhân, lãi vay ngân hàng, chi phí tồn kho, lưu kho... do không xuất khẩu, bán được hàng.
Tới tháng 10/2021, TP.HCM mở cửa trở lại nhưng các doanh nghiệp vẫn hoạt động cầm chừng vì thiếu công nhân, nguyên liệu và chuỗi cung ứng bị đứt gãy... Tiếp đó, đến đầu năm nay, doanh nghiệp như "ngồi trên đống lửa" vì cước vận tải biển tiếp tục tăng cao, chi phí xăng dầu, giá nguyên liệu đều tăng.
Cùng với đó, tình trạng thiếu lao động khiến các doanh nghiệp buộc phải tăng giá nhân công để lấp đầy nhiều khâu sản xuất...
Vì vậy, các doanh nghiệp cho rằng, nếu TP.HCM vẫn tiếp tục quyết thu phí cảng biển từ ngày 01/4, doanh nghiệp sẽ kiệt quệ.
"Thời điểm này, thành phố chưa nên triển khai thu các loại phí nói trên cho đến hết 31/12 để hỗ trợ doanh nghiệp", 7 hiệp hội đưa ra đề xuất.
CÒN NHIỀU BẤT CẬP TRONG VIỆC THU PHÍ HẠ TẦNG CẢNG BIỂN CỦA TP.HCM
Bên cạnh đề xuất lùi thời gian triển khai thu phí, trong bản kiến nghị các đơn vị cũng chỉ ra nhiều bất cập trong việc thu phí nói trên của TP.HCM.
Đầu tiên, về mức phí áp dụng, các doanh nghiệp cho là chưa công bằng, phù hợp, tạo thêm gánh nặng về thủ tục hành chính và tăng thời gian thực hiện thủ tục hành chính, ách tắc trong thực hiện.
Cụ thể, với hàng hóa xuất khẩu mở tờ khai ngoài TP.HCM (ở tỉnh) bị thu mức phí cao gấp đôi so với doanh nghiệp mở tờ khai tại TP.HCM. Điều này sẽ khiến các doanh nghiệp đổ xô mở tờ khai tại TP.HCM gây quá tải và ùn tắc, làm chậm tiến độ thông quan.
Trong khi đó, chiều ngược lại, nếu doanh nghiệp vận chuyển container hàng tới cảng Cái Mép thay vì cảng TP.HCM, chi phí có thể sẽ tăng thêm từ 3-3,5 triệu đồng một cont.
 |
Kế đó, việc sử dụng ngân sách thu được từ phí cảng biển cũng được các hiệp hội cho là chưa công khai, minh bạch, dẫn đến việc “phí chồng phí” đối với mục tiêu xây dựng, phát triển cơ sở hạ tầng.
Theo Mục a Điểm 4 Điều 1 của Nghị quyết số 10/2020/NQ-HĐND ngày 9/12/2020 của HĐND TP.HCM “Toàn bộ số thu phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng khu vực cửa khẩu cảng biển TP.HCM sau khi trừ chi phí phục vụ công tác thu phí được nộp vào ngân sách thành phố để quản lý và bố trí sử dụng có mục tiêu cho đầu tư, nâng cấp hạ tầng giao thông kết nối cảng biển trên địa bàn thành phố”.
Theo các doanh nghiệp, đến nay dù nay đã sắp tới thời điểm dự kiến bắt đầu thu phí nhưng TP.HCM vẫn chưa có thông báo công khai về việc sử dụng các mức phí này cho những công trình hạ tầng cụ thể nào.
Trong khi đó, các doanh nghiệp phản ánh, hiện nay phải nộp nhiều loại phí liên quan đến xây dựng cơ sở hạ tầng như các phí cầu đường, phí sử dụng đường bộ, phí BOT,...
Vì vậy, các doanh nghiệp cho rằng, nếu đóng thêm khoản phí trên, họ sẽ phải đóng phí hai lần đối với các lô hàng xuất khẩu phải sử dụng nguyên liệu nhập khẩu. Trong đó, mất một lần phí cho nhập khẩu và thêm một lần cho xuất khẩu.
Trước những điểm nhận định là bất hợp lý trên, các hiệp hội kiến nghị TP.HCM điều chỉnh thu chung một mức là 250.000 đồng/container với container 20ft; 500.000 đồng/cont với container 40ft và 15.000 đồng/tấn đối với hàng lỏng, hàng rời không đóng trong container cho tất cả các lô hàng xuất nhập khẩu, lô hàng tạm nhập tái xuất, hàng gửi kho ngoại quan, hàng quá cảnh, hàng chuyển khẩu cũng như địa điểm đăng ký mở tờ khai cho lô hàng.
Đồng thời, các hiệp hội đề nghị TP.HCM cần công bố chính thức thời gian bắt đầu và kết thúc, cũng như kế hoạch sử dụng nguồn thu từ các khoản phí nói trên (theo quy định của Luật Phí và Lệ phí); cũng như công khai, minh bạch các khoản thu, chi đảm bảo không sử dụng ngân sách thu từ các khoản này vào các hoạt động, công trình không phục vụ hoạt động vận chuyển, xuất nhập khẩu tại các cảng biển của doanh nghiệp.
